برای جلوگیری از بروز خطاهای پیش بینی نشده و جریمههای مالی و مالیاتی، انجام حسابرسی حیاتی است. اما حسابرسی چگونه میتواند خطاهای درون سازمانی را کاهش دهد؟ حسابرسی چیست و چه تفاوتی با حسابداری دارد؟ انواع حسابرسی چیست؟ یک حسابرس چه وظایفی دارد؟ آیا فرایند حسابرسی برای تمامی شرکتها و سازمانها الزامی است؟ آیا حسابدار میتواند نقش حسابرس را برای سازمان ایفا کند؟ این تنها بخشی از سوالاتی است که در طی فرایند انواع حسابرسی با آن مواجه میشوید.
تعریف حسابرسی و اصول آن
تمامی مدیران مالی، کارمندان حسابرسی و صاحبان کسب و کار باید بدانند که حسابرسی چیست. حسابرسی به معنای بررسی و ارزیابی گزارشات مالی شرکت توسط یک فرد مستقل و خارج از سازمان است. کلیه اسناد و صورتهای مالی در طی فرایند حسابرسی باید ارزیابی مجدد شوند. البته تنها زمانی به این فرآیند حسابرسی گفته میشود که با دو ویژگی زیر همراه شود:
گزارش حسابرس همراه با اظهار نظر دقیق و بی طرفانه باشد
هدف از حسابرسی پیدا کردن تقلب و اشتباه در سند حسابداری باشد
حسابرس با اظهار نظر خود درستی اسناد مالی را تایید یا رد میکند. در فرآیند انواع حسابرسی مالی، هدف پیدا کردن اشتباهاتی است که میتواند منجر به جریمههای مالیاتی برای شرکت شود. علاوه بر آن با پیدا شدن تقلب یا نواقص، از ضررهای بیشتر جلوگیری میشود. در نهایت با گزارشات حسابرسی میتوان هزینههای شرکت را کاهش داد و تا حد زیادی آن را بهینه کرد. بنابراین اولین چیزی که حسابرس یاد میگیرد، آن است که حسابداری چیست و چطور باید خطا و اشتباه را در اسناد مالی تشخیص داد.
حسابرسی اسنادی که اصول کدینگ حسابداری در آنها رعایت شده، راحتتر است.
انواع حسابرسی
از طریق استاندارد حسابرسی میتوان کیفیت کار حسابرس را ارزیابی کرد. بر اساس تعریف حسابرسی، حسابرس باید بداند که چه استانداردهایی را برای کار خود استفاده کند. اما اینکه برای انجام حسابرسی داخلی چه روشهایی در اختیار دارید، بحث دیگری است. حسابرس باید بداند که انواع روشهای حسابرسی چیست و چگونه باید از آن استفاده کند. هر کدام از انواع حسابرسی که در ادامه معرفی میشود، کاربرد خاص خود را دارد:
حسابرسی صورتهای مالی: حسابرسی صورتهای مالی برای بررسی اسناد مالی و تایید تطابق یا عدم تطابق آنها با اصول حسابداری انجام میشود. اساسیترین و پایهترین انواع حسابرسی، همین روش است. یعنی اولین کاری که حسابرس باید انجام بدهد، بررسی درستی سندهای حسابداری و حسابهای شرکت مانند حساب تفصیلی است.
حسابرسی رعایت: سیاستها، قوانین و احکام دولتی همیشه در حال به روز رسانی است. وظیفه حسابرس در روش حسابرسی رعایتی، بررسی تطبیق اسناد مالی با کنترلهای داخلی است.
حسابرسی عملیاتی: در روش حسابرسی عملیاتی، هدف مشخص کردن سودآوری و صرفه اقتصادی شرکت است. وظیفه حسابرس در این روش، بیان راهکارهایی است که بتواند سودآوری شرکت را بهبود ببخشد.
حسابرسی قانونی: حسابرسی قانونی عمدتاً در شرکتهایی انجام میشود که شرکا و اعضای هیئت مدیره به مشکل قانونی برخورد کردهاند. اختلاف بین سهامداران یا وجود ضررهای مالی سنگین میتواند مشکلات قانونی برای شرکت به وجود بیاورد. در این هنگام حسابرس قانونی مانند نهادهای حل اختلاف عمل کرده و راهکارهای قانونی پیشنهاد میدهد.
حسابرسی داخلی: تمامی افرادی که در واحد حسابداری کار میکنند، موظف به ارائه گزارشات هفتگی، ماهانه و سالانه به مدیران بالادستی هستند. هدف از انجام حسابرسی داخلی، راستی آزمایی و بررسی صحت گزارشات کارکنان مالی است.
حسابرسی چه تفاوتی با حسابداری دارد؟
تفاوت اصلی حسابداری و حسابرسی در شرح وظایف آن است. حسابداران در اغلب اوقات استخدام رسمی شرکت هستند. اما حسابرس میتواند به شکل مستقل و بیرون از سازمان کار خود را آغاز کند. برای انجام فرآیند حسابرسی، لزومی به استخدام نیست. بستن قرارداد با یک موسسه حسابرسی برای شروع این فرآیند کفایت میکند.
حسابداران، موظف به انجام کار حسابداری در هر روز هستند. آنها اسناد و صورتهای مالی را در دفاتر شرکت ثبت میکنند. تهیه گزارشات از درآمدها و بدهیها، روند سود دهی شرکت، میزان خرید و فروش شرکت و… به طور روزانه توسط حسابدار انجام میشود. اما حسابرس لزومی به کار روزانه ندارد. حسابرسی در بازههای ماهانه و سالانه انجام میشود.
البته در بعضی از اوقات فرایند حسابرسی با شک به تقلب و مغایرت اسناد مالی شروع میشود و وابسته به زمان خاصی نیست. استانداردهای تعریف شده برای حسابداری و حسابرسی کاملاً متفاوت است. استانداردها و قوانین حاکم بر حسابرسی شامل مواردی است که قانون داخلی کشور امر میکند. قوانین انواع حسابرسی ایران لزوماً از بقیه کشورها تبعیت نمیکند.
بررسی درستی و صحت اسناد مالیات باید طبق قوانین سازمان امور مالیاتی ایران و نه کشورهای دیگر انجام شود. علاوه بر تمامی این ها، کار حسابرس تنها بررسی اسناد و گزارشات موجود است. او تمامی اطلاعات را از واحدهای دیگر دریافت میکند و درستی آنها را بررسی مینماید. وظیفه حسابرس، تهیه ترازنامه و صورتهای مالی نیست؛ بر اساس تعریف حسابرسی او تنها این مدارک را تایید یا رد میکند.
خدمات ما در بخش حسابرسی شامل:
حسابرسی داخلی
حسابرسی عملیاتی
حسابرسی ویژه